P&L là gì? Là một thuật ngữ quen thuộc trong quản trị kinh doanh, nhưng đối với những “ma mới” chuẩn bị đặt chân vào môi trường kinh doanh, doanh nghiệp, mới tiếp xúc với lĩnh vực quản trị kinh doanh thì P&L có lẽ vẫn còn là một thuật ngữ khá xa lạ.
Vậy trong bài viết hôm nay, chúng ta hãy cùng dành chút thời gian tìm hiểu P&L là gì cũng như ý nghĩa của nó trong hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp nhé! Nếu bạn cũng đang tìm hiểu về P&L thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây của Đọc Sách để có thêm những thông tin hữu ích nhé!
P&L là gì?
P&L là viết tắt của từ Profit and Loss Statement, dịch ra tiếng Việt có nghĩa là báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hay còn gọi là bảng báo cáo lãi lỗ của một doanh nghiệp. P&L là một bản báo cáo tài chính tổng hợp phản ứng tình hình và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán cũng như tình hình thực hiện nghĩa vụ của doanh nghiệp đối với nhà nước.
Bên cạnh đó, P&L còn được sử dụng như một bảng hướng dẫn để xem xét các hoạt động trong tương lai của doanh nghiệp.
P&L được sử dụng để làm gì?
Báo cáo P&L cung cấp cho bạn hiểu biết sâu sắc về những khoản chi phí phát sinh để kiếm được Thu nhập ròng trên Tổng doanh thu của một doanh nghiệp. Ngoài ra, một báo cáo P&L đã được kiểm toán có thể được sử dụng cho các mục đích sau:
- Người cho vay và chủ nợ muốn đánh giá mức độ tín nhiệm của doanh nghiệp. Báo cáo P&L sẽ giúp họ kiểm tra khả năng sinh lời của doanh nghiệp đồng thời đánh giá tiềm năng thanh toán khoản nợ mà doanh nghiệp đang yêu cầu.
- Các nhà đầu tư, cả nhà nước và tư nhân, muốn xem Báo cáo P&L để hiểu thu nhập mà họ có thể mong đợi khi đầu tư vào doanh nghiệp. Họ có thể sử dụng Báo cáo P&L để đánh giá giá trị của doanh nghiệp, xem xét đến khả năng sinh lời của nó.
- Doanh nghiệp có thể sử dụng P&L để thiết lập các khoản chi phí khác nhau trong hoạt động của mình. Không khó để xác định doanh nghiệp đang kiếm được bao nhiêu lợi nhuận hay bao nhiêu lỗ phải chịu. Bên cạnh đó, thông qua P&L, doanh nghiệp cũng có thể xác định được chi phí đầu tư nào đang ảnh hưởng đến lợi nhuận của doanh nghiệp.
Nhìn chung, báo cáo P&L phục vụ cho cả những người ra quyết định bên trong và ngoài doanh nghiệp. Do đó, nó cần được xây dựng dựa trên các lưu ý về các nghĩa vụ ủy thác và các chuẩn mực kế toán.
Kết cấu của P&L
Báo cáo kết quả kinh doanh P&L thường bao gồm 2 phần:
– Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp (Báo cáo lãi lỗ)
Thể hiện toàn bộ lãi (lỗ) của hoạt động sản xuất kinh doanh và hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Bao gồm:
- Doanh thu: bao gồm tổng doanh thu, thuế tiêu thụ đặc biệt, chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại, doanh thu thuần
- Giá vốn hàng bán: Phản ánh toàn bộ chi phí để mua hàng và để sản xuất
- Chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh: bao gồm chi phí lưu thông và chi phí quản lý
- Lãi (hoặc lỗ): phản ánh kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ.
- Các khoản trích lục dự phòng
– Tình hình thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước
Bao gồm các chỉ tiêu phản ánh nghĩa vụ đối với nhà nước của doanh nghiệp và các khoản thuế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí hoạt động công đoàn, các khoản chi phí và lệ phí,…
Một số thuật ngữ thường được sử dụng trong P&L
Nếu đây là lần đầu tiên bạn tìm hiểu về báo cáo P&L, việc phân tích các thông số trong báo cáo này có thể khiến bạn gặp khó khăn. Đặc biệt là những thuật ngữ bạn chưa từng thấy trước đây, do đó sẽ rất hữu ích nếu bạn hiểu được những gì bạn sẽ tìm thấy trong báo cáo P&L.
Dưới đây là một số thuật ngữ thường được sử dụng trong báo cáo P&L giúp bạn dễ dàng xem xét và phân tích các thông tin mà P&L mang đến.
Doanh thu
Tất cả các báo cáo P&L đều bắt đầu bằng bản tóm tắt doanh thu từ việc bán hàng trong một khoảng thời gian nhất định. Thông thường, điều này được trình bày chi tiết trong một bảng riêng biệt và tổng số tiền được nhập vào báo cáo P&L.
Chi tiêu
Có nhiều loại chi tiêu khác nhau có thể phát sinh trong hoạt động của một doanh nghiệp. Thông thường, các báo cáo P&L sẽ đi sâu vào chi tiết, cung cấp chi tiết về các loại chi tiêu phát sinh.
Có nhiều khoản chi phí có thể được bao gồm tùy thuộc vào hoạt động kinh doanh của từng doanh nghiệp.
Chi phí trực tiếp/giá vốn hàng bán
Chi phí trực tiếp (còn được gọi là giá vốn hàng bán) là chi phí có thể được phân bổ riêng cho việc sản xuất hoặc bán một sản phẩm hoặc dịch vụ.
Theo đó, chi phí trực tiếp sẽ bao gồm chi phí vật liệu được sử dụng để sản xuất một sản phẩm và chi phí cho bất kỳ lao động nào trực tiếp tham gia vào quá trình đó. Nếu doanh nghiệp không trực tiếp sản xuất sản phẩm mà doanh nghiệp bán, chi phí trực tiếp sẽ bao gồm chi phí mua sản phẩm đó từ nhà cung cấp của doanh nghiệp.
Chi phí trực tiếp không bao gồm tất cả các chi phí lao động và chi phí gián tiếp khác, chẳng hạn như tiếp thị, kế toán, dịch vụ internet, đào tạo, thuế và bảo hiểm.
Lợi nhuận gộp và biên lợi nhuận gộp
Lợi nhuận gộp được tính bằng cách trừ chi phí trực tiếp khỏi doanh thu với công thức như sau:
- Lợi nhuận gộp= Doanh thu – Chi phí Trực tiếp
- Tỷ suất lợi nhuận gộp (%) = (Doanh thu – Chi phí Trực tiếp ) / Doanh thu
Tỷ suất lợi nhuận gộp là một chỉ số quan trọng về khả năng tài chính cũng như tính lành mạnh của mô hình kinh doanh của doanh nghiệp. Tỷ lệ phần trăm tỷ suất lợi nhuận càng cao càng tốt.
Các nhà đầu tư tiềm năng sẽ đặc biệt quan tâm và đánh giá cao con số này. Tỷ suất lợi nhuận gộp cũng truyền tải thông tin về mức độ cạnh tranh hiện tại hoặc có thể trong tương lai gần của doanh nghiệp.
Chi phí hoạt động
Chi phí hoạt động (OPEX) là chi phí của hoạt động kinh doanh thông thường của doanh nghiệp.
Chi phí hoạt động có thể bao gồm:
- Lương bổng
- Bảo hiểm
- Các tiện ích như điện thoại và dịch vụ internet
- Chi phí quản lý
- Quảng cáo (và tiếp thị khác)
- Thuê
- Văn phòng phẩm
Khấu hao
Khấu hao là sự giảm giá trị của bất kỳ tài sản kinh doanh nào của doanh nghiệp, chẳng hạn như máy móc hoặc thiết bị.
Thông thường chi phí khấu hao sẽ được tính vào chi phí gián tiếp, tùy nhiên trong một số trường hợp, nó có thể là chi phí trực tiếp.
EBIT
EBIT (thu nhập trước lãi vay và thuế) thường được tính bằng cách trừ chi phí hoạt động và giá vốn hàng hóa (COG) khỏi doanh thu. Đây thường là một trong những con số cuối cùng trong bảng P&L.
Thu nhập trước thuế (LNTT)
Thu nhập trước thuế (LNTT) có thể giúp đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. LNTT được tính bằng cách trừ COG, OPEX và khấu hao khỏi tổng doanh thu.
Thu nhập ròng
Thu nhập ròng được tính bằng cách trừ đi các chi phí gián tiếp ra khỏi tổng lợi nhuận. Đây cũng là chỉ số quan trọng của báo cáo P&L giúp xác định xem hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp lỗ hay lãi và con số lỗ/lãi cụ thể là bao nhiêu.
Trường hợp doanh nghiệp thua lỗ, điều đó có nghĩa là doanh nghiệp đã chi tiêu nhiều hơn số tiền kiếm được. Còn nếu doanh nghiệp có lãi, có nghĩa là doanh nghiệp đã kiếm được nhiều hơn số tiền bỏ ra.
Phân tích báo cáo P&L
Một số cách hiệu quả nhất để thực hiện phân tích báo cáo P&L:
- So sánh hàng năm. Hãy xem xét kỹ những thay đổi mạnh mẽ, ví dụ: giảm doanh số bán hàng
- Nghiên cứu xu hướng: Quỹ đạo kinh doanh của doanh nghiệp là gì? Các chiến lược của doanh nghiệp có thành công không? So sánh hiệu suất hàng năm sẽ giúp xác định liệu doanh thu có tăng nhanh hơn chi phí hay không.
- Các phép chiếu: Cân nhắc sử dụng báo cáo P&L để giúp dự đoán các dòng tiền trong tương lai.
- Đánh giá tỷ suất lợi nhuận, ví dụ, tỷ suất lợi nhuận gộp
- Bán hàng: nghiên cứu các tháng nổi bật của doanh nghiệp. Có bất kỳ động lực thành công cụ thể nào không? Ví dụ, việc tăng gấp đôi hoạt động tiếp thị đã khiến doanh số bán hàng tăng vọt?
- Các khoản chi phí: Có những cách nào để giảm chi phí? Các khoản chi lớn nhất là gì? Điều này có ý nghĩa cho doanh nghiệp không?
- Thu nhập: Nguồn thu nhập của bạn có bền vững không?
Trên đây là một số thông tin chia sẻ về báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh P&L. Hy vọng qua bài viết có thể giúp các bạn hiểu rõ P&L là gì đồng thời có thêm những thông tin hữu ích về việc phân tích, đánh giá hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thông qua báo cáo P&L.
