UAT là gì? UAT hay kiểm thử chấp nhận của người dùng là một thuật ngữ thường gặp trong lĩnh vực phát triển phần mềm, nhằm xác định phần mềm phát triển có hoạt động phù hợp với người dùng cuối hay không. Quen thuộc với “dân” phát triển phần mềm nhưng với những người “ngoại đạo” hay mới bước chân vào lĩnh vực phần mềm thì UAT vẫn là một thuật ngữ mới mẻ.
Vậy UAT là gì? Mục đích của việc triển khai UAT là gì? Nội dung bài viết dưới đây của Đọc Sách Hay sẽ giúp các bạn có được lời giải đáp chính xác nhất.
UAT là gì?
UAT là viết tắt của User Acceptance Testing dịch ra tiếng Việt có nghĩa là kiểm tra chấp nhận người dùng, hay còn được gọi là thử nghiệm beta hoặc thử nghiệm người dùng cuối, được định nghĩa là việc người dùng cuối hoặc khách hàng thực hiện kiểm tra phần mềm để xác định xem liệu có có thể được chấp nhận hay không, có hoạt động phù hợp với người dùng cuối hay không. Đây là bước kiểm tra cuối cùng được thực hiện sau khi hoàn tất việc kiểm tra chức năng, hệ thống và kiểm tra hồi quy.
Mục đích của UAT là gì?
Mục đích chính của UAT là xác nhận phần mềm theo yêu cầu kinh doanh. Việc xác nhận này được thực hiện bởi những người dùng cuối đã quen thuộc với các yêu cầu kinh doanh. UAT không tập trung vào lỗi thẩm mỹ, chính tả hoặc kiểm tra hệ thống. UAT không tập trung vào lỗi thẩm mỹ, lỗi chính tả hoặc kiểm tra hệ thống. UAT được thực hiện trong một môi trường thử nghiệm riêng biệt với thiết lập dữ liệu giống như sản xuất. Đây là loại thử nghiệm hộp đen trong đó hai hoặc nhiều người dùng cuối sẽ tham gia.
Tầm quan trọng của việc thực hiện UAT
Các nhà phát triển viết mã phần mềm dựa trên tài liệu yêu cầu là hiểu biết “của riêng họ” về các yêu cầu và có thể không thực sự là những gì khách hàng cần từ phần mềm. Bên cạnh đó, yêu cầu thay đổi trong suốt quá trình của dự án có thể không được thông báo hiệu quả cho các nhà phát triển. Lúc này việc triển khai kiểm tra chấp nhận người sau khi hoàn tất hoàn tất việc kiểm tra chức năng, hệ thống và kiểm tra hồi quy, nhằm xác nhận xem phần mềm có phù hợp với nhu cầu của người dùng cuối hay không, có được chấp nhận hay không.
Chi phí sửa chữa các khuyết tật sau khi một sản phẩm được tung ra thị trường luôn cao hơn nhiều so với việc sửa chữa nó trước đó. Bằng cách xác minh rằng một sản phẩm có hoạt động phù hợp với nhu cầu của người dùng hay không, nhóm phát triển sản phẩm có thể giảm khả năng xảy ra các vấn đề khi sản phẩm được tung ra thị trường. Hạn chế các thiệt hại không đáng có cho doanh nghiệp.
Khi nào UAT được thực hiện?
UAT thường là bước cuối cùng trước khi sản phẩm được bán trực tiếp hoặc trước khi việc giao sản phẩm được chấp nhận. UAT được thực hiện sau khi sản phẩm đã được kiểm tra kỹ lưỡng, tức là sau kiểm tra hệ thống.
Ai là người thực hiện UAT?
Người dùng cuối và khách hàng là những người trực tiếp tham gia UAT. Họ có thể là người mua sản phẩm (trong trường hợp là phần mềm thương mại) hoặc người đã có phần mềm được xây dựng tùy chỉnh thông qua nhà cung cấp hoặc người dùng cuối trong trường hợp phần mềm được cung cấp cho họ trước thời hạn.
Các bước thực hiện UAT
- Bước 1: Phân tích các yêu cầu nghiệp vụ của phần mềm
- Bước 2: Xây dựng kế hoạch kiểm tra UAT
- Bước 3: Xác định các kịch bản kiểm thử
- Bước 4: Xây dựng các trường hợp kiểm tra UAT
- Bước 5: Chuẩn bị data test (sao cho giống với data thật nhất)
- Bước 6: Tiến nhận kiểm thử
- Bước 7: Thu nhận kết quả kiểm thử
- Bước 8: Xác nhận các chức năng của sản phẩm.
Những yếu tố cần thiết để thực hiện tốt UAT
Sau khi đã hiểu rõ UAT là gì cũng như lợi ích mà nó mang đến, tiếp theo chúng ta sẽ xem xét đến những yếu tố cần thiết để thực hiện tốt UAT.
Đặt kỳ vọng rõ ràng
Đặt kỳ vọng rõ ràng về kết quả mong muốn cho UAT. Cả thành viên trong nhóm và những người tham gia thử nghiệm nên hiểu lý do tại sao cần tiến hành UAT ngay từ đầu. Khi mọi người hiểu được giá trị của hoạt động, họ sẽ vui hơn khi tham gia vào hoạt động đó.
UAT nên xảy ra sớm và thường xuyên
Trong mô hình tạo sản phẩm kiểu thác nước truyền thống, UAT không xảy ra cho đến sau của chu kỳ gần ngày giao hàng. Ngay cả trong thế giới Agile hiện đại, nhiều công ty vẫn làm theo thông lệ này. Rủi ro với cách tiếp cận này rất đơn giản: đợi cho đến khi phát hành sản phẩm mới phát hiện ra rằng nhóm sản phẩm đã hiểu sai một số yêu cầu làm cho chi phí sửa chữa cao hơn nhiều. Đó là lý do tại sao bất kể quy trình phát triển sản phẩm như thế nào, UAT cần được lên lịch trong suốt vòng đời của dự án.
Tìm những người tham gia thử nghiệm có liên quan
Điều cực kỳ quan trọng là phải tìm được những người tham gia thử nghiệm phù hợp. Những người sẽ kiểm tra sản phẩm của bạn phải là những người sẽ sử dụng nó một cách thường xuyên.
Lưu ý:
Tránh xa những người kiểm tra chuyên nghiệp. Người thử nghiệm chuyên nghiệp là những người kiếm tiền bằng cách thử nghiệm các sản phẩm khác nhau. Mặc dù những người kiểm tra chuyên nghiệp có thể tốt cho bất kỳ loại kiểm tra nào khác, nhưng điều quan trọng là không nên để họ thực hiện UAT. Bởi vì họ không đại diện cho người dùng thực.
Thực hành thử nghiệm beta. Cung cấp phiên bản beta của sản phẩm cho người dùng hiện tại và theo dõi phản hồi từ họ có thể giúp bạn thu thập thông tin chi tiết có giá trị.
Chuẩn bị bài kiểm tra
Vì mục tiêu của UAT là đánh giá xem sản phẩm có phù hợp với nhu cầu của người dùng hay không, nên tất cả các nhiệm vụ và bài kiểm tra cho UAT phải được tạo dựa trên các tình huống trong thế giới thực. Các kịch bản thử nghiệm phải là một mô tả tốt về hành trình của người dùng.
Đừng tập trung vào việc tìm ra khuyết điểm
Hãy nhớ rằng UAT không được thực hiện với mục đích tìm ra các khuyết tật tối đa. Tất cả các khuyết tật phải được tìm thấy trong các giai đoạn trước của thử nghiệm. Nếu người dùng tìm thấy một lỗi không được bộ phận đảm bảo chất lượng báo cáo – thì đó là một tin rất xấu đối với bộ phận đảm bảo chất lượng. UAT nên tập trung vào việc theo dõi phản hồi của người dùng về tương tác với sản phẩm.
Làm rõ tất cả các phát hiện
Sau khi hoàn thành UAT, những người tham gia thử nghiệm có thể báo cáo một số vấn đề, yêu cầu thay đổi hoặc thêm chức năng mới. Vì người dùng thực tế, không phải người kiểm tra chuyên nghiệp thực hiện UAT, sẽ không công bằng khi mong đợi họ báo cáo những phát hiện như những người kiểm tra chuyên nghiệp. Vì vậy, điều cần thiết là dành thời gian làm rõ các phát hiện. Trong một số trường hợp, nên thực hiện một cuộc phỏng vấn nhanh sau khi thử nghiệm với người tham gia thử nghiệm.
Truyền đạt phản hồi
Kết quả của các phiên thử nghiệm dưới dạng báo cáo thử nghiệm nên được chuyển đến nhóm sản phẩm, những người sẽ chịu trách nhiệm phân tích và đưa ra những thay đổi phù hợp. Các báo cáo phải tổng hợp và truyền đạt mức độ mà người dùng mong đợi đã được đáp ứng.
Kiểm tra chấp nhận người dùng UAT là điều cần thiết để nhóm phát triển sản phẩm có thể nắm được những phản hồi của người dùng cuối về sản phẩm của mình, xác nhận xem sản phẩm có được chấp nhận hay không, đã phù hợp với nhu cầu của người dùng cuối hay chưa. Từ đó giúp nhóm phát triển có thể hoàn thành sản phẩm một cách tối ưu nhất trước khi đưa nó ra thị trường.
Mong rằng qua bài viết hôm nay, các bạn không chỉ có được lời đáp cho câu hỏi UAT là gì mà còn hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của UAT, quy trình thực hiện UAT cũng như yếu tố cần thiết để thực thiết tốt UAT, mang đến những lợi ích thiết thực cho người sử dụng.
